Deze zin kwam bij mij op, toen ik bij een familie aan tafel zat en de kinderen mij wat verontschuldigend aankeken, na mijn vraag wat de afscheidswensen waren.
We hadden eerst rustig kennis gemaakt en tijdens dit gesprek had ik al begrepen dat moeder een heel lieve, maar ook eenvoudige dame was geweest, die de echt belangrijke zaken in het leven op waarde wist te schatten. Na twee kopjes koffie kwamen dan toch haar wensen op tafel en die waren bescheiden. ‘Gewoon‘ een dienst vanuit de kerk met een geestelijke en na de begrafenis samenzijn met een kopje koffie en een plakje cake, want… moeder hield nu eenmaal van cake. Dit alles werd mij een beetje verontschuldigend medegedeeld.
Na een prettig eerste gesprek stond ik weer buiten en kon ik alles eens rustig overdenken. Wat jammer dat de hype van een bijzondere uitvaart waar ‘alles’ moet kunnen en ‘niets’ te gek is er voor zorgt dat mensen denken zich te moeten verontschuldigen als ze kiezen voor een – in hun ogen – ‘standaard’ afscheid.
Natuurlijk is de media hier mede debet aan, er is zoveel aandacht voor de dood, dat ik soms het idee heb dat we doorslaan naar de andere kant. Het is heel fijn dat de dood tegenwoordig bespreekbaar is en dat mensen er daardoor bij stil durven staan. Je wilt je nabestaanden inderdaad niet achterlaten met veel vragen omtrent het afscheid. Bespreekbaar maken en angst wegnemen is heel goed. Niet in de laatste plaats voor de mensen die achterblijven met een immens groot verdriet. Over dat verdriet praten helpt wel degelijk, het neemt het verdriet niet weg, maar maakt het dragelijk. In die zin is al die aandacht omtrent de dood zeker toe te juichen. Leven en dood zijn immers onherroepelijk met elkaar verbonden. Echter, hoe belangrijk zijn al de mogelijkheden die geboden worden en mogen we ook nog kiezen voor een ‘doodgewoon’ afscheid of voelen we ons dan tekortschieten. Immers, het leven van onze dierbare was en is ons zoveel waard, een mooi afscheid organiseren is alles wat ons overblijft.
Dit alles liet mij stilstaan en overwegen wat nu eigenlijk bijzonder en wat gewoon is. Natuurlijk is het mooi als je een schipper op zijn eigen boot naar zijn laatste rustplaats kan brengen. Een kist op de werkbank in de werkplaats van een timmerman tijdens het afscheid, kan zeker gepast zijn, evenals een afscheid op het strand met een ondergaande zon, omdat dat nu eenmaal de lievelingsplek was van die persoon. Afscheid met een borrel en klinken op het leven omdat je het leven mag vieren, kan heel mooi en gepast zijn, maar wat als moeder of vader altijd bescheiden en zuinig geleefd hebben? Of als een afscheid totaal onverwacht komt en de financiële middelen niet alles toelaten. Iemand moet, ook na een afscheid, weer zonder geldzorgen verder kunnen.
De dag van het afscheid van mijn familie brak aan. De pastoor had een mooi verhaal over perspectief en toekomst, een zoon wist zijn moeder zo treffend neer te zetten, dat ik het idee kreeg de dame in kwestie persoonlijk te kennen. De kleinkinderen droegen oma op de schouders de kerk uit en alle achterkleinkinderen staken een kaarsje aan voor oma.
Toen ik afscheid nam, was de familie geroerd en dankbaar omdat het een zo heel persoonlijk afscheid was geweest. Misschien is dat waar het om gaat. Het bijzondere zat in het samen danken voor het leven van moeder, het samen afscheid nemen van moeder, precies zoals zij dat gewild zou hebben. Bijzonder is voor een ieder verschillend en geheel afhankelijk van wie de overledene was en wat het leven van hem of haar ons vertellen kan.
Wij wensen iedereen een persoonlijk en daardoor bijzonder afscheid toe.
Recente reacties